Uznawane za jedno z największych niebezpieczeństw w górach. Najczęściej schodzą po gwałtownych i obfitych opadach śniegu, a także w początkowej fazie odwilży, ale z ich wystąpieniem należy liczyć się zawsze w zimie, a nawet wiosną czy późną jesienią. Szczególnie unikać trzeba stromych stoków i żlebów.
Poszczególne stopnie zagrożenia lawinowego:
- I - małe prawdopodobieństwa zejścia lawiny. Ryzyko obejmuje tylko żleby, rynny i spadziste zbocza;
- II - średnie niebezpieczeństwo. Możliwość zejścia w wyniku zaburzenia pokrywy śnieżnej;
- III - duże zagrożenie. Lawiny tworzą się automatycznie w wysokich rejonach Tatr, w pozostałych wskutek naruszenia pokrywy śnieżnej;
- IV - bardzo duże ryzyko. Lawiny powstają samoczynnie na całym obszarze Tatr. Zwykle ogłoszenie tego poziomu połączone z zakazem wychodzenia w góry;
- V - ogromne ryzyko. Lawiny powstają bez niczyjej ingerencji na wszystkich stokach. Obowiązuje bezwzględny zakaz wychodzenia w góry.
Aby uniknąć lawiny, należy:
- zachować szczególną ostrożność;
- słuchać pomocnych komunikatów TOPR-u;
- przejść przez najbardziej niebezpieczne tereny przed południowym ociepleniem;
- nie rozmawiać zbyt głośno;
- postoje odbywać pod skałami;
- tak wybrać trasę, aby jak najdłużej wędrować grzędami i graniami.
Dodatkowe rady:
- wyposażyć się w specjalny sprzęt, przede wszystkim detektor, sondę łopatkę i czekan;
- nie chodzić po górach samotnie.
W wypadku zejścia lawiny, radzi się:
poszkodowanemu:
- zamknąć usta i wystawić ręce przed twarz, dzięki czemu będziemy mogli oddychać przez pewien czas (w trakcie schodzenia lawiny);
- poruszać się w śniegu, dopóki jest to wykonalne;
obserwatorowi:
- przypilnować, aby śnieg z lawiny nie został zadeptany;
- dokładnie zapamiętać miejsce, gdzie ostatnio znajdowały się zasypane osoby, żeby później móc je skutecznie samemu odkopać (oczywiście po uprzednim zawiadomieniu TOPR-u);
- w razie znalezienia zasypanego człowieka wydobyć przede wszystkim jego głowę i zastosować sztuczne oddychanie (jeśli sytuacja tego wymaga).
Najbardziej zagrożone tereny w Tatrach:
- trasa od Doliny Pięciu Stawów Polskich do Morskiego Oka przez Świstówkę (niebieski szlak);
- końcowy odcinek czerwonego szlaku od Wodogrzmotów Mickiewicza do Morskiego Oka (lawiny często schodzą z grzbietu Opalonego);
- Dolina Roztoki
- górne części Doliny Chochołowskiej i Doliny Gąsienicowej;
- Przełęcz pod Kopą Kondracką;
- podejście od strony Doliny Pięciu Stawów Polskich na Szpiglasową Przełęcz (żółty szlak).
Należy wszakże pamiętać, że lawina może nas zaskoczyć dosłownie w KAŻDYM miejscu.
W Tatrzańskim Parku Narodowym oprócz śnieżnych niekiedy mają miejsce także lawiny kamienne (gwałtowne przemieszczenie się okruchów skalnych). Przykładowo na szlaku na Rysy na początku lipca 2012 roku.